De programmalijn Vernieuwend Wonen heeft als missie en ambitie om bij te dragen aan een beter functionerende woningmarkt en een toekomstgerichte woningvoorraad – in de eerste plaats voor Almere, maar daarnaast ook voor de regio en voor Nederland. Nevendoel daarvan is het versterken van het imago van Almere als stad waar in beginsel elke woning en woonwens gerealiseerd kan worden. Hiertoe voert de programmalijn Vernieuwend Wonen het FVA/Almere 2.0 sleutelproject woningbouwexperimenten uit.
Projecten
bedragen x € 1.000 | |||
|---|---|---|---|
begroting | realisatie | resultaat | |
Experiment Vernieuwend Wonen | 1.002 | 958 | 44 |
Prijsvraag Who Cares, project Binnenhaven
In 2017 deed de gemeente Almere mee met de prijsvraag Who Cares. De prijsvraag beoogde vernieuwende concepten voor wonen en zorg binnen de context van wijkvernieuwing te oogsten. De prijsvraag heeft geresulteerd in één lopend project, genaamd Binnenhaven (voorheen BloemkoolBurenbond/Eigentijds Hof).
Het sluiten van de businesscase met een passende grondprijs is een van de grootste hobbels, waarvoor in samenwerking met specialisten van Gebiedsontwikkeling en Grondzaken een zogenaamd ‘Almeers recept’ is gemaakt. De conclusie was dat de grondprijsberekening definitief niet sluitend te maken is, ondanks de maximaal aangepaste kaders.
Digitale zelfbouw Wikihouse
WikiHouse is een betaalbaar, duurzaam en digitaal geproduceerd houtskelet bouwpakket op basis van een open source systeem waarmee iedereen zelf een huis kan ontwerpen en bouwen.
In 2021 zijn de WikiHouses uit fase 1 opgeleverd en is de bouw van de tweede fase gestart. Naast exposure voor het WikiHouse experiment in Almere, in het bijzonder rond de oplevering van de eerste woningen, is het afgelopen jaar gewerkt aan opschaling. Er is contact gelegd met een aantal gemeenten en woningcorporaties die interesse hebben in de systematiek. Verder is er contact gelegd met Crowdbuilding, een platform voor zelfbouwgroepen waarop initiatiefnemers zich kunnen organiseren. Er zijn inmiddels 11 potentiële groepen die zichzelf hierop hebben geregistreerd. Daarnaast zijn er een aantal lokale initiatieven, die zich hebben gemeld bij de Stichting WikiHouseNL.
Pilot Bouwen door de buurt
Bouwen door de buurt is een pilot die ruimte geeft aan een kleinschalige, fijnmazige en bottom up-woningbouw. Daarbij zijn de wijkbewoners zelf aan zet.
Na instemming van het college in juni 2021 met de uitwerking van de pilot ‘Bouwen door de buurt’ in Kruidenwijk, konden wijkbewoners ideeën aandragen. Het maximum van 15 initiatieven binnen de pilot is inmiddels bereikt. Wijkbewoners die zich nu nog melden komen op een reservelijst om aan te sluiten bij een initiatief waar ruimte over is. De online buurtgesprekken in de zomer hebben ook enkele wijkbewoners opgeleverd die actief betrokken willen worden door de gemeente. Deze mensen hebben in december een update gekregen.
Floriade duurzaam en digitaal
Almere heeft met de Floriade in 2022 hoge ambities op het gebied van toekomstbestendigheid, duurzaamheid en bijzondere architectuur. Ambities die de basis vormen van het experiment ‘Floriade Duurzaam & digitaal’. De focus ligt daarbij op circulair en biobased bouwen.
In 2021 is besloten volledig te focussen op de locatie van de Dutch Innovation Experience (Di-X). Voor dit Rijkspaviljoen op Floriade is een ontwikkelstrategie opgezet en een marktuitvraag georganiseerd, waarop is ingeschreven door 17 partijen. Met de winnaar is een plan uitontwikkeld, een omgevingsvergunning aangevraagd en gestart met de bouw. Het Woningbouwatelier ondersteunt dit met gericht innovatiebudget op drie thema’s:
- Duurzame fundatie: fundering op houten palen waardoor de MPG-score veel hoger uitvalt.
- Biobased wanden: het paviljoen krijgt wanden van verschillende natuurlijke materialen.
- Actieve waterbuffering: er wordt een systeem ontwikkeld dat niet alleen water buffert, maar ook water loslaat op het moment dat er een volgende grote bui aan komt.
The Natural Pavilion wordt in Q1 2022 opgeleverd, zodat het kan worden ingezet tijdens Floriade.
Circulaire bouw
Verduurzaming van de bouw en gebouwde omgeving is een belangrijk thema voor Vernieuwend Wonen. Onder de noemer ‘circulaire bouw’ worden al geruime tijd richtingen voor een woningbouwatelier-experiment verkend. Hierin staat het benutten van reststromen uit de stad bij het bouwen, renoveren en/of verduurzamen van woningen centraal. Daarbij wordt steeds meer samen opgetrokken met de programmalijn Circulaire Economie en Energie.
De voorbereiding voor de tweede Upcycle City competitie is het afgelopen jaar gestart met aantrekken van een projectleider en uitzetten van een marktverkenning. Conclusie was de prijsvraag te richten op concepten die reststromen gebruiken voor woonoplossingen in de bestaande stad.
Naast dit project heeft Vernieuwend Wonen het afgelopen jaar een aanjagende rol gespeeld rondom houtbouw en biobased bouwen.
Doorontwikkeling wonen en zorg: pilot woonconcept kwetsbare jongeren
Inzet van de pilot is de meervoudige vraagstukken integraal aan te pakken. Onder andere op het gebied van wonen, integratie van kwetsbare doelgroepen, meedoen in de samenleving, faciliteren van ontmoeting en het opbouwen van positieve netwerken en leren en werken.
De pilot is begin 2021 gestart met een verkenning naar het woonconcept en de benodigde organisatie. De grootste innovatie zit daarbij niet zozeer in het ontwerpen van de fysieke verschijningsvorm maar in aanpassingen van de systemen daarachter. Daarom is in de verkenning het vormen van een kerncoalitie waarbij alle partners verantwoordelijkheid nemen, als cruciaal element voor een succesvolle pilot benoemd. De gemeente, corporaties en zorgaanbieders zetten zich samen in om een kerncoalitie te vormen. In enkele sessies is het idee voor de pilot verder uitgewerkt. Parallel daaraan is binnen de gemeente gezocht naar een geschikte locatie, die niet direct voorhanden bleek.