Onderwijs, sport en cultuur

Wat hebben we gerealiseerd (verantwoording)

In 2021 zijn veel kinderen op de voorschool gestimuleerd in hun taalontwikkeling. Dit gaat over kinderen tussen de 2,5 en 4 jaar. Zij kunnen voor 16 uur per week terecht op voorschoolse locaties. Op een speelse manier werken aan taalontwikkeling staat daarbij centraal. In 2021 deden we  dit op ruim veertig locaties verspreid door de stad en bereikten hier ongeveer 1.000 kinderen mee.

We willen als Almere voorop lopen als het gaat over voorschoolse educatie en taalontwikkeling. We willen de kwaliteit van ons  voorschoolse aanbod continu verbeteren. Op zeven plekken in de stad hebben we in 2021 daarom pilots uitgevoerd. We investeren daarbij in leiders en leidsters, in hun vaardigheden en betrekken ouders meer bij de ontwikkeling van hun kind. Ook blijvend contact en samenwerking met de basisschool is onderdeel van onze aanpak.

Bij taalontwikkeling zijn veel partijen betrokken. We hebben het afgelopen jaar de mogelijkheden voor een stedelijke taalaanpak onderzocht. In november van 2021 is in dit kader een taalsymposium georganiseerd voor Almeerse professionals in het onderwijs. Dit hebben we georganiseerd om de bewustzijn rondom dit thema te vergroten.
Taalachterstanden zijn soms ook een belemmering om een hoger schoolniveau aan te kunnen. Vorig jaar is daarom een tweede kopklas en een vmbo-kansklas gestart. Dit is een tussenjaar tussen de basisschool en middelbare school waarin extra aan taalontwikkeling gewerkt wordt. Veel kinderen kunnen daarna instromen op een hoger onderwijsniveau.

Wat hadden we gepland (begroting)

We willen dat iedereen mee kan doen in Almere. Goed kunnen lezen en schrijven helpt daarbij. Maar het kunnen bedienen van een tablet of een mobiele telefoon is tegenwoordig ook nodig. De coronacrisis maakte duidelijk hoe belangrijk dat is. Je kunt dan contact houden met familie, vrienden of wijkverpleging. We zien laaggeletterdheid dus niet alleen als een tekort aan taalkennis. Het gaat om basisvaardigheden die nodig zijn om prettig te leven in de buurt, wijk en stad.
We doen wat we kunnen om te voorkomen dat kinderen te weinig basisvaardigheden opdoen. We sluiten aan bij de stedelijke taalaanpak. Jonge ouders ondersteunen we om de taalontwikkeling van hun kinderen te verbeteren. Zo voorkomen we problemen op latere leeftijd.
Om goed aan te sluiten bij andere leerwensen van onze inwoners luisteren we goed naar geluiden uit de stad. We werken samen met het sociaal domein op overkoepelende thema's.

We stemmen het aanbod zoveel mogelijk af op de vraag. Voorbeelden van leerwensen zijn:

• het leren gebruiken van het ouderportal van een schoolbestuur,
• het leren begrijpen van een etiket in de supermarkt,
• het leren maken van een dag- en weekstructuur voor je kinderen.

We willen het makkelijk maken voor Almeerders om mee te doen aan cursussen. Ieder op het eigen niveau.

We doen dit vooral door intensief samen te werken met onze partners in de stad, zoals de schoolbesturen, kinderopvangorganisaties en welzijn. Dit op de thema’s zoals opgenomen in de Lokaal Educatieve Agenda (LEA), die deel uitmaken van het overkoepelend thema Kansengelijkheid. Deze thema’s zullen ook onderwerp van gesprek zijn met de raad.

Wat hebben we gerealiseerd (verantwoording)

Een groot deel van 2021 hebben we aan het Integraal Huisvestingsplan gewerkt. In het Integraal Huisvestingsplan is de vraag naar huisvesting voor het primair onderwijs, voortgezet onderwijs en speciaal onderwijs tot 2050 in beeld gebracht. Begin 2022 heeft de gemeenteraad dit plan vastgesteld. Door dit document weten we samen met de schoolbesturen beter waar in de toekomst nieuwe scholen nodig zijn en welke scholen toe zijn aan vervanging. Ook zijn de kosten hiervan in beeld gebracht. Als we voor de vernieuwing van het bestaande onderwijsgebouwen uitgaan van volledige renovatie, dan zijn de totale investeringen tot 2050 € 480 miljoen. Als we uitgaan van volledige vervangende nieuwbouw dan bedragen de totale investeringen tot 2050 € 770 miljoen.

We zijn in 2021 gestart met herstructurering van de schoolgebouwen in Stedenwijk. Zo zijn er onder andere kinderopvangpartners geselecteerd. We zien veel kansen voor een brede school maar toch gaat dit niet zo snel. Met name inhoudelijk is het een uitdaging. Het gaat niet alleen om het neerzetten van een nieuw schoolgebouw, maar ook om het toevoegen van andere maatschappelijke functies. Dit zorgt ervoor dat we nog niet zo ver zijn als gehoopt.

We werken aan het vernieuwen van de basisscholen in de Molenbuurt, Almere Haven en Almere Stad. Voor de Molenbuurt hebben we in 2021 met de basisscholen afgesproken dat zij eerst een inhoudelijk plan maken. Hier gaan zij in 2022 aan werken. Voor Almere Haven en Almere Stad moeten toekomst plannen gemaakt worden. Op verzoek van de gemeenteraad gaan we opnieuw kijken naar de prioritering van de vernieuwing van de basisscholen tot 2035. Daarnaast wordt voor de vervangende nieuwbouw van de Meergronden gewerkt aan een programma van eisen. De realisatie van de nieuwbouw van deze school is complex omdat die onderdeel is van de herstructurering van de binnenring van Almere Haven.

Om de groei van het aantal leerlingen in Almere Poort over een aantal jaar op te vangen hebben we een schoolgebouw gekocht. Dit gaat om de Internationale School. In Almere Poort komt in Europakwartier Oost 1 ook een nieuwe school. De kavel van deze school blijkt lastig te ontwikkelen. We doen er daardoor langer over dit gereed te krijgen. In 2021 is ook het schoolgebouw De Verwondering in Nobelhorst opgeleverd.

Wat hadden we gepland (begroting)

We werken samen met de schoolbesturen aan de herstructurering van de schoolgebouwen in Stedenwijk. Daar komen twee nieuwe brede buurtscholen. Daarnaast gaan we de basisscholen in de Molenbuurt, Almere-Haven en in Almere-Stad vernieuwen. Dit duurt tot 2034. Daarna wordt begonnen met de vernieuwing van scholen die dan veertig jaar oud zijn. Naast het vervangen van schoolgebouwen, gaan we ook nieuwe scholen bouwen. In 2021 leveren we het schoolgebouw voor De Verwondering in Nobelhorst op. In Almere-Poort gaan we ook een nieuw schoolgebouw opleveren. En we gaan in 2021 aan de slag met het realiseren van het eerste schoolgebouw in Oosterwold. Volgens de planning vindt de oplevering hiervan in de zomer van 2023 plaats. We hebben voor de komende jaren nog een aantal nieuwe schoolgebouwen in de planning staan. De nieuwbouw van De Meergronden vormt een belangrijk vliegwiel voor stedelijke vernieuwing in Haven. De school staat in de binnenring van Almere Haven. De nieuwbouw en locatie De Meergronden zijn met de raad besproken en goedgekeurd bij de bespreking van de op 19 mei 2020 vastgestelde Gemeentelijke Feedback Concept-Visie 2040 en Aanpak 2020-2024 voor Almere Haven. De financiële verwerking hiervan zit in de begroting.

Wat hebben we gerealiseerd (verantwoording)

In 2021 hebben wij gewerkt aan de nieuwe sportvisie: Almere Sportstad Vol Betekenis. Deze is inmiddels door de raad vastgesteld. Met de Sportvisie werken we aan sport in Almere, op de korte en lange termijn. We hebben daarbij twee grote ambities.

De eerste ambitie is om van Almere een grote sport- en beweegaccommodatie te maken.
We willen namelijk dat elke Almeerder dicht bij huis kan sporten en bewegen. Hiervoor zullen we bijvoorbeeld in nieuwe gebieden de inrichting van de openbare ruimte zo inrichten dat het uitnodigt om te bewegen. Hiervoor heeft de raad ook een amendement aangenomen.
Daarnaast vinden we het belangrijk dat sportaccomodaties goed verspreid zijn over de stad zodat zoveel mogelijk inwoners kunnen sporten in verenigingsverband of gebruik kunnen maken van de accommodaties. Verder werken we aan een netwerk van beweegtracks door de hele stad. Dit zijn recreatieve routes, zoals het Rondje Weerwater. Het is onze ambitie deze door de hele stad te ontwikkelen en met elkaar te verbinden.

De tweede ambitie is dat in Almere iedereen die dat wil kan sporten en bewegen.
We willen ervoor zorgen, onafhankelijk van hoeveel geld je hebt of hoe fit je bent, iedereen kan sporten en bewegen. Dit vraagt om een divers sportaanbod en een openbare ruimte waar je kan bewegen. Voor deze ambitie zetten we de buurtsportcoaches in. Dat zijn onze beweegmakelaars die vraag en aanbod met elkaar verbinden en aanbod verzorgen waar nodig. Ook is voor deze ambitie nodig dat sportverenigingen  vitaal en flexibel zijn. Dit betekent onder andere dat zij naast het aanbieden van sport ook een maatschappelijke functie vervullen.

Sportverenigingen hebben het ook in 2021 moeilijk gehad door corona. Door de coronamaatregelen zijn er bij sommige sportverenigingen leden afgehaakt en nam ook de inzet van vrijwilligers af. Voor de meeste amateursportverenigingen hebben we het afgelopen jaar gebruik kunnen maken van de landelijke compensatieregeling voor de tegemoetkoming in de huurkosten van sportaccommodaties.  Hierdoor is een aantal maanden huur (deels) kwijtgescholden.

Wat hadden we gepland (begroting)

Deze Sportvisie gaat over hoe Almere in de toekomst sport en beweegt. In het aangepaste uitvoeringsbeleid geven wij een beeld hoe wij de toekomst zien. Daarnaast heeft de gemeente van het Rijk extra geld gekregen voor het Nationaal Sportakkoord. In 2021 gaan we dit geld inzetten via het Lokaal Sportakkoord Almere. Met als doel het voortbestaan en het professionaliseren van de sportverenigingen. Maar ook dat deze toegankelijk zijn zodat nog meer Almeerders kunnen sporten en bewegen. Op een manier die het best bij hen past. Sporten en bewegen dragen bij aan onze gezondheid en ons welzijn. Buurtsportcoaches en combinatiefunctionarissen spelen hierin een belangrijke rol. Met het Almere Kenniscentrum Talent (AKT) verbeteren we de beweegvaardigheid van de Almeerse kinderen. Een leven lang sporten en bewegen is het doel. Verder hebben we aandacht voor het verbeteren van sporten en bewegen in de openbare ruimte.

Wat hebben we gerealiseerd (verantwoording)

We hebben extra budget ontvangen van het Rijk om Almeerse cultuurinstellingen te ondersteunen.
Wij hebben het ontvangen coronabudget van het Rijk voor de Almeerse cultuursector via een subsidieregeling ter beschikking gesteld aan culturele makers en organisaties. Het coronapakket Cultuur Almere is onderverdeeld in drie categorieën: overleven, overbruggen en transformeren. Met een bijdrage uit dit pakket konden wij Almeerse cultuurinstellingen noodsteun bieden zodat zij konden overleven. Daarnaast hebben wij hen gestimuleerd vooruit te kijken en nieuwe concepten te ontwikkelen voor de periode na de coronasituatie.
Naast ondersteuning via financiële bijdragen hebben we in 2021 cultuurinstellingen met raad en daad ondersteund, bijvoorbeeld door hen te informeren over de coronamaatregelen en de verschillende compensatieregelingen. Op verschillende manieren (telefonisch, per e-mail en via de nieuwsbrief) hebben wij de sector geïnformeerd over (de interpretatie van) de regels,  vragen beantwoord en actief meegewerkt aan het oplossen van knelpunten. Wij hebben ons bijvoorbeeld ingezet om vervangende werkruimten te vinden, zodat activiteiten (lessen, repetities) konden doorgaan. Door het veelvuldige contact en de ondersteuning die wij hebben kunnen bieden, zijn de banden met de cultuursector verstevigd.

Om te kunnen voldoen aan de restricties van de coronamaatregelen is de opzet van activiteiten aangepast.
De maatregelen om de verspreiding van corona tegen te gaan zorgden in de cultuursector voor nieuwe vormen van productie en presentatie, en voor andersoortige activiteiten, met name online. Sommige organisaties, zoals dansscholen, hebben hun activiteiten tijdelijk in de openlucht uitgevoerd. Voorstellingen zijn in plaats van in een theater uitgevoerd op een buitenlocatie. Ook werd regelmatig uitgeweken naar live streaming en online activiteiten, bijvoorbeeld door Poppodium De Meester en KLEURinCULTUUR. Zij hebben hun publieksbereik hierdoor behoorlijk weten te vergroten. De Nieuwe Bibliotheek boekte succes met de BiebDrive, die bewoners de kans bood online boeken te bestellen en deze af te halen aan een loket. Helaas moesten cultuurinstellingen in bepaalde perioden wekenlang de deuren sluiten, voorstellingen annuleren of omboeken naar een latere datum. Naast een substantieel verlies aan inkomsten leidde dit voor cultuureducatieve organisaties en amateurverenigingen tot een verlies van leerlingen, leden en vrijwilligers. De veerkracht en het improvisatievermogen van de cultuurinstellingen was opmerkelijk groot, maar de extra inspanningen hebben een zware wissel getrokken op de medewerkers van de organisaties.

De verhuizing van Windesheim naar nieuwbouwlocatie bij de Esplanade betekent dat de Voetnoot voorlopig beschikbaar blijft voor de huidige huurders. Wel is er nog veel onduidelijk over hoe het nu verder moet de huurders die er op dit moment nog gebruik van maken. De uitvoering van het amendement RG-221/2021 'Kom met ontwikkelvisie andere locaties die door de gemeenteraad is aangenomen bij de bespreking van het raadsvoorstel Campuslocatie in de binnenstad moet hier meer uitsluitsel over gaan geven.

Wat hadden we gepland (begroting)

De cultuursector wordt hard getroffen door de gevolgen van de coronacrisis en verkeert op dit moment in zwaar weer. Wij spannen ons in om onze Almeerse instellingen door deze moeilijke tijd te loodsen. Wij worden daarbij gesteund door de noodmaatregelen van het Rijk voor de landelijke en lokale culturele infrastructuur. Juist in deze tijd van onzekerheid door corona is het goed dat wij starten met meerjarige subsidiëring van onze Almeerse culturele basis. De zekerheid die wij onze cultuurpartners daarmee bieden hebben zij nodig om in te spelen op de veranderde omstandigheden. We nemen ook het Cultuurfonds Almere op in onze basisinfrastructuur. Daarmee maken we ruimte voor groei, vernieuwing en verbreding van ons cultuuraanbod.
Er bestaat een mogelijkheid dat Windesheim in de toekomst verhuist naar de huidige locatie van de Voetnoot. Wij onderzoeken daarom alternatieve huisvesting voor Suburbia en BonteHond. Wij ondersteunen hierbij de ambitie van Suburbia, BonteHond en Kunstlinie. Zij willen een sterk cultuurcluster aan de vernieuwde Esplanade ontwikkelen. De mogelijke consequenties van de huisvesting van beide gezelschappen en Kunstlinie worden in kaart gebracht.